بررسی ارتباط عوامل خطر استئوپورز و استئوپنی در زنان مراجعه کننده به بخش سنجش تراکم استخوان بیمارستان بهارلو

زمینه و هدف: استئوپورز از بیماری های شایع دوران میانسالی و سالمندی است که عوامل خطر متعددی با آن مرتبط هستند. پوکی استخوان، بیماری گران، پرخرج و ناتوان کننده ای است که با مرگ و میر و عوارض فراوان همراه است و شکستگی به دلیل استئوپورز یکی از شایع ترین علل ناتوانی است و عامل عمده تحمیل هزینه های بیمارستانی در بسیاری از مناطق دنیا محسوب می شود. هدف از این بررسی، تعیین عوامل موثر بر ابتلا به بیماری استئوپورز و استئوپنی در زنان بود. روش بررسی: این مطالعه به صورت مورد ـ شاهدی بر روی 100 زن با تراکم استخوان پایین به عنوان مورد و 100 زن با تراکم استخوان طبیعی به عنوان شاهد که از همان مرکز انتخاب شدند، صورت گرفت. اطلاعات مربوط به عوامل خطر از قبیل سن، bmi(body mass index)، بیماری زمینه ای(دیابت، پرکاری تیروئید، کم کاری تیروئید، سابقه سنگ ادراری، درد مفاصل، دیسک کمر و آرتروز)، سابقه خانوادگی، سابقه شکستگی، مصرف سیگار، فعالیت بدنی، مصرف قرص ضدبارداری، مصرف استروژن، مصرف پروژسترون، یائسگی، عمل جراحی(برداشتن رحم یا تخمدان)، مصرف لبنیات و مصرف دارو(کلسیم و کورتون) از طریق مراجعه به پرونده، جمع آوری و در فرم جمع آوری داده ثبت شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss و از آزمون chi-square و آزمون فیشر استفاده شد. odd&apos;s ratio(or) و 95% confidence interval(ci) نیز محاسبه گردید. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که سن بالای 50 سال(86/5=or، 001/0p<)، درد مفاصل(22/4=or، 001/0p<)، بیماری زمینه ای(85/2=or، 019/0=p)، سابقه خانوادگی(88/4=or، 021/0=p)، سابقه شکستگی(37/2=or، 03/0=p)، فعالیت بدنی(097/0=or، 001/0p<)، یائسگی(6/29=or، 001/0p<) و مصرف لبنیات(02/34=or، 001/0p<)، مرتبط با ابتلا به استئوپورز بودند و در بقیه موارد ارتباط معنی داری مشاهده نشد. همچنین بین سن بالای 50 سال(47/2=or، 038/0=p)، درد مفاصل(43/5=or، 001/0p<)، سابقه خانوادگی(07/7=or، 002/0=p)، فعالیت بدنی(14/0=or، 001/0p<)، یائسگی(70/2=or، 038/0=p) و مصرف لبنیات(44/27=or، 001/0p<) با استئوپنی ارتباط معنی داری مشاهده شد و در بقیه موارد رابطه معنی داری یافت نشد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه، به منظور پیشگیری از ابتلا به بیماری استئوپورز، آموزش و آگاهی دادن به عموم مردم بخصوص در زمینه انجام فعالیت های بدنی روزانه و دریافت کافی کلسیم از گروه شیر و لبنیات در برنامه غذائی روزانه توصیه می شود.